* albo niedobry, zły, beznadziejny, niegrzeczny, gorszy,słaby, brzydki, nikt mnie nie kocha itd ( wstawić dowolne określenie)

Znacie to?

Pewnego dnia nasze ukochane dziecko przychodzi do nas i z jego ust padają TE słowa. Słowa, które możemy przypisać do szerszej kategorii słów mówiących o tym, że: COŚ JEST ZE MNĄ NIE TAK- że jestem głupi, brzydki, zły, niegrzeczny…

W takim momencie większość rodziców wpada w popłoch. Gorączkowo zaczynamy przeczesywać pamięć szukając momentów i sytuacji, w których nawaliliśmy. W którym momencie popełniliśmy błąd? Skąd nasze dziecko wynalazło te określenia na siebie? Czy to przez to, że powiedziałam/em, że nie podoba mi się jego zachowanie? A może to pani w przedszkolu albo w szkole tak mu powiedziała? Koledzy na podwórku? Babcia? Dziadek? Nasz system alarmowy zostaje włączony i dzwoni z przerażenia. Co robić? Jak to odkręcić? Jak przywrócić dziecku wysoką samoocenę i wiarę w siebie? Jak naprawić jego sposób myślenia i mniemanie o sobie?

Nie bez przyczyny podkreśliłam ostatnie zdanie dotyczące naprawiania, żeby naświetlić schemat, w który sami wpadamy, gdy dziecko dzieli się z trudnymi myślami na swój temat. Zaczynamy proces naprawiania, który opiera się na zaprzeczaniu i wygląda mniej więcej tak: co ty mówisz! nie jesteś głupi/ brzydki/ zły. Czemu tak o sobie mówisz? Jesteś przecież mądry/ ładny/ dobry!

Robimy więc wszystko, aby przekonać dziecko, że nie może myśleć o sobie w ten sposób. Chcemy uświadomić mu, że ‘ źle’ myśli, że jest przecież inaczej, że powinno myśleć w inny sposób.

Z boku tę sytuację i nasze działania możne zobrazować mniej więcej tak:

Dziecko: coś jest ze mną nie tak.

Rodzic: coś jest z tobą nie tak, że tak myślisz.

To działa trochę tak, jak podwójny cios. Wchodzą w dyskusję z wewnętrznymi doświadczeniami dziecka potwierdzamy, że coś jest z nim nie tak. Bo gdyby było wszystko ok, to przecież nie miałoby takich myśli, jakie ma i nie czułoby takich emocji, jakie czuje. Zamknięte koło.

Tym bardziej zamknięte, że wiele współczesnych badań pokazuje, że im bardziej staramy się o czymś nie myśleć, albo myśleć w inny sposób, tym częściej niechciana myśl się pojawia w naszej głowie. Umysł to przekorna maszyna, której działanie lubi opierać się na “tak, ale..” . Mówisz, że jestem mądry? Tak, ale czemu właśnie przegrałem w tej grze? Twierdzisz, że jestem ładna? Tak, ale Lena ma przecież ładniejsze włosy. Jestem super? To, czemu tak beznadziejnie się czuję? To, jakby zaczynać grę w szachy, gdzie wiemy, że każdy ruch białych figur ( pozytywnych myśli) jest nierozerwalnie związany z odpowiedzią ich czarnych odpowiedników ( negatywnych myśli). Możemy grać tak z dzieckiem ( i samym sobą) w nieskończoność.

Jak z niego wyjść? To, co dla mnie ważne to odpowiedź na pytanie, czego tak naprawdę potrzebuje dziecko, gdy dzieli się ze mną tym, co pojawiło się w jego wewnętrznym świecie. A tym, czego najbardziej w takich momentach potrzeba jest z reguły prawdziwa, pełna akceptacja ze strony drugiego, bliskiego człowieka. Nie pocieszanie, przekonywanie, naprawianie. Najważniejszą rzeczą, jaką możemy w tym momencie dać naszemu dziecku jest przestrzeń dla tej właśnie jego myśli, pobycie chwile z nią- bo to właśnie w ten sposób pokażemy dziecku, że je w pełni akceptujemy i kochamy, bez względu na to, co nosi ono teraz w swoim wewnętrznym krajobrazie. To jakby powiedzieć głośno: kocham cię również wtedy, gdy ty sam myślisz o sobie źle.